بسیاری از افرادی که در راه یادگیری خیاطی میباشند و تمایل دارند دوخت لباسهای خانگی، رسمی و اسپرت را در نوع زنانه و مردانه را انجام دهند، لازم است در کنار یادگیری الگوکشی، برش و نوع پارچه، به آموزش انواع دوخت نیز اهمیت دهند. آشنایی با انواع دوخت، یکی از فرایندهای مهم در آموزش خیاطی است که هنرجویان را در این مسیر حرفهایتر میکند. آکادمی خیاطی شوکت در این مقاله، شما با انواع دوخت دستی، صنعتی و حتی دوختهای تزئینی آشنا میکند که بتواند یادگیری آنها را برای هنرجویان عزیز راحتتر سازد.
مطالبی که مطالعه خواهید کرد:
Toggleاهمیت دوخت در خیاطی
برای اینکه تکههای مختلفی از پارچه به یکدیگر متصل شوند و تبدیل به یک لباس با مدلهای مختلف گردند، لازم است با استفاده از نخ و سوزن، دوخت آنها انجام بگیرد. اما طبیعتا دوختی که باعث اتصال دو تکه پارچه میشود، دوخت ساده نام دارد که در حرفه خیاطی به صورت دستی و یا با چرخ خیاطی انجام میشود. دوختهای متعددی در حرفه خیاطی وجود دارند که فقط برای زیباسازی پارچه و لباس مورد استفاده قرار میگیرند که میتوان آنها را بهصورت دستی یا با چرخ خیاطی انجام داد.
در هنگام تماس اطلاع دهید که از طرف سایت تماس گرفته اید

بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع سوزن خیاطی
عوامل تأثیرگذاری در انواع دوخت
دوختهای متنوعی در خیاطی مورد استفاده میباشند که هر کدام با داشتن طرح خاص، میتوانند فقط روی یک نوع پارچه و لباس اجرا شوند. به عبارتی هر نوع دوختی نمیتواند روی تمامی پارچهها اعمال شود چون با توجه به طرح و نحوه اجرای دوخت، باید توجه زیادی به جنس و ضخامت پارچه صورت بگیرد.
از سویی دیگر باید هنرجویان این مورد را در نظر بگیرند که برای استفاده از یک نوع دوخت روی پارچه مناسب، نیاز به نخ و سوزن مناسب نیز میباشد. نوع و ضخامت نخ و سوزن، در زیبایی و کیفیت دوخت تأثیر بسزایی دارد که این امر توسط خیاطان حرفهای به راحتی قابل تشخیص است.
آموزش انواع دوخت
آشنایی با انواع دوخت، براساس شناخت طرح و مدل دوخت، کاربرد و نحوه اجرای آن صورت میگیرد. انواع دوخت با نخ و سوزن، از لحاظ اجرا به دو دسته دستی و صنعتی تقسیم میشوند. دوخت دستی بیشتر برای اتصال دو تکه پارچه که نیازی به استفاده از چرخ خیاطی ندارند استفاده میشود. همچنین بیشتر دوختهای دستی، در رده دوختهای تزئینی قرار میگیرند که خیاطان با استفاده از نخ و سوزن مناسب، دوخت موردنظر را برای تزئین لباس انجام میدهند.
دوخت صنعتی به دوخت با چرخ خیاطی گقته میشود که در این زمینه، خیاط هیچ دخالتی در نحوه اجرای دوخت ندارد و فقط با تنظیم کردن چرخ برای اجرای دوخت موردنظر، میتواند هدایت پارچه را در زیر صفحه کارپیشبر چرخ خیاطی انجام دهد.
انواع دوخت با دست
مقدمه آشنایی با انواع دوخت، با شناخت انواع دوخت دستی و یادگیری نحوه اجرای آن صورت میگیرد. هنرجویان برای شروع کار، لازم است که با نخ و سوزن مناسب، انواع دوختهای دستی را روی یک پارچه انجام دهند. این نوع دوخت را میتوان در لبه پارچه و یا قسمت میانی آن اجرا کرد که کاملاً بستگی به طرح و مدل دوخت موردنظر دارد.
بیشتر دوختهای دستی برای پارچه و کارهای ظریف استفاده میشود. به عبارتی استفاده از دوختهای تزئینی دستی برای لبه روسری، نمای بهتری خواهد داشت و هیچ آسیبی به تار و پود لطیف پارچه نخواهد رسید. از انواع دوخت با دست روی پارچه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
دوخت بخیه
این دوخت مانند دوخت ساده چرخ خیاطی میباشد با این تفاوت که با دست روی پارچه اجرا میگردد. برای اتصال مقاوم دو تکه پارچه به یکدیگر، میتوان این نوع دوخت را با نخ معمولی قرقره همرنگ پارچه انجام داد. از این نوع دوخت میتوان برای رفو و تعمیر لباس نیز استفاده کرد.

دوخت دندان موشی
این نوع دوخت، در قسمت لبه پارچه انجام میشود که ضمن داشتن زیبایی خاص، میتواند از ریش ریش شدن لبه پارچه نیز جلوگیری نماید. بهتر است در اجرای این دوخت، ضخامت نخ را متناسب با ضخامت پارچه درنظر بگیرید. زمانی که دسترسی به چرخ خیاطی و سردوز وجود ندارد، میتوان با نخ و سوزن دستی، به راحتی دوخت دندان موشی را در ۵/۰ الی ۷۵/۰ از لبه پارچه اجرا کرد. دندان موشی یکی از انواع دوخت با دست روی نمد میباشد که برای دوخت انواع لوازم تزیینی نمدی از آن استفاده میشود که ضمن اتصال دو تکه نمد به یکدیگر، نمای زیبایی را روی محصول نمدی به وجود میآورد.
دوخت زنجیره
این نوع دوخت، طرفداران بسیار زیادی دارد و بیشتر برای کارهای تزیینی استفاده میگردد. در دوخت زنجیره، زنجیرههای نخی با فاصله معین بسته به سلیقه خیاط، روی پارچه بهصورت دنبالهدار قرار میگیرند و طرح زیبا و شیکی را به پارچه میبخشند. استفاده از نخهای ضخیم ابریشمی برای این نوع دوخت، بسیار مناسب هستند و میتوانند دوخت زنجیرهای برجسته را روی پارچه ایجاد کنند. دور دوزی طرحهای که روی جلو و پشت لباس وجود دارند، با این نوع دوخت قابل انجام است. حتی میتوان از آن برای تزئینی لبه آستین، کت و لبه دستمالهای تزئینی نیز استفاده کرد.
دوخت نامرئی
این نوع دوخت به دوخت پس دوز نیز معروف میباشد و برای اتصال دو تکه پارچه استفاده میشود که نباید نخ از روی پارچه در معرض دید قرار بگیرد. دوخت نامرئی با دست، تمیزتر از دوخت نامرئی با چرخ خیاطی انجام میگیرد. از دوخت پس دوز برای تمیزکاری و برگرداندن لبه آستین و لبه پاچه شلوار استفاده میشود تا هیچ دوختی از روی پارچه مشاهده نشود و در عین حال محکم و بادوام باشد. استفاده از نخ نازک همرنگ پارچه، برای این نوع دوخت از الزامات است.
انواع دوخت با چرخ خیاطی
بسیاری از خیاطهای مبتدی و حرفهای، از چرخ خیاطی برای اجرای انواع دوخت روی پارچه استفاده میکنند. چون بیشتر دوختها، با چرخ خیاطی به صورت کاملاً حرفهای انجام میگیرد و زیبایی بسزایی را برای لباس موردنظر به وجود میآورند. در ادامه برای آشنایی با انواع دوخت با چرخ خیاطی، رایجترین نوع آنها را معرفی میکنیم.
دوخت ساده
این نوع دوخت که فقط برای اتصال دو یا چند تکه پارچه استفاده میشود، برای اتصال درز پهلو، درز شانه، وصل آستین به بالاتنه، دوخت فاق شلوار و… استفاده میگردد. در استفاده از این دوخت، باید ضخامت پارچه با ضخامت نخ و همچنین سایز سوزن هماهنگ باشد. این نوع دوخت محکمترین و مقاومترین نوع دوختی است که میتوان در خیاطی از آن برای دوخت لباسهای مختلف استفاده کرد.
دوخت زیگزاگ
دومین دوخت کاربردی و محکم در خیاطی که میتوان با چرخ خیاطی آن را روی پارچههای مختلف اجرا کرد، دوخت زیگزاگ میباشد. این دوخت به دوخت هفت و هشتی نیز معروف است که میتوان از آن برای زیبا کردن نمای لباس و یا اتصال دو تکه پارچه کشی استفاده نمود.
دوخت اورلوک
این نوع دوخت، برای تمیزدوزی لباس استفاده میشود که طرح و شکلی شبیه دوخت زیگزاگ دارد با این تفاوت که یک بخیه راستا نیز در کنار دوخت زیگزاگ ایجاد میشود که این بخیه ساده، از ریش ریش شدن لبه پارچه جلوگیری مینماید. برای انجام دوخت زیگزاگ، نیاز به دو الی چهار نخ وجود دارد و لازم است برای اجرای آن از چرخهای مخصوص اورلاک یا همان چرخ سردوز استفاده کرد.
دوخت دوقلو
این نوع دوخت، برای اعمال بخیههای ساده یا طرح دار با دو عدد سوزن استفاده میشود. با استفاده از سوزن دوقلو و نصب آن روی چرخ خیاطی، میتوان انواع دوخت ساده یا تزیینی را انجام داد که به طور معمول، دوختهای موردنظر در نوع دوگانه روی پارچه موردنظر اجرا میشوند. از دوخت ساده دوقلو برای دوخت فرانسه استفاده میشود که بیشتر در دوخت لباسهای مردانه و جین دوزی استفاده به کار میرود.
انواع دوخت تزئینی
دوختهای تزئینی، یکی دیگر از پرکاربردترین دوختهای مهم در خیاطی میباشند که بیشتر افراد حرفهای در زمینه خیاطی و گلدوزی، با آن آشنا هستند. آشنایی با انواع دوخت گلدوزی، طبیعتا نیاز به علاقه، زمان و صبر دارد تا دوختی زیبا، کاربردی و شیک را طبق انتظار به دست آورد. البته برخی از انواع دوخت گلدوزی با دست انجام میگیرد اما برای اجرای دوخت تزیینی شیک، بهتر است از چرخ خیاطی استفاده کرد.
تنوع بسیار زیادی در زمینه دوخت تزیینی وجود دارد که برای آگاهی، ابتدا باید نام انواع دوخت تزیینی را یاد گرفت. از انواع دوخت تزیینی میتوان به دوخت برزیلی، اپلیکه دوزی و سوزندوزی و… اشاره کرد. از این دوختها برای زیباتر ساختن جلوی لباس از جمله لباسهای مجلسی استفاده میشود.
گلدوزی برزیلی
دوخت برزیلی با عنوان “گلدوزی برزیلی” از کاربردیترین دوختهای تزئینی است که با چرخ خیاطی و یا دست، روی انواع پارچهها اجرا میشود. این نوع دوخت، بیشتر با نخهای گلدوزی اجرا میشود تا طرح سه بعدی و جذابی را به پارچه بدهد. از انواع دوخت گلدوزی برزیلی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- دوخت گره فرانسوی
- ساقه دوزی
- دوخت برگ سرخش
- دوخت تک زنجیره
- دوخت دندان موشی
- دوخت شلال پیچ و ساده
اپلیکه دوزی
امروزه از اپلیکه دوزی برای تزئین لباسهای مجلسی و شب استفاده میشود. گلدوزی توپر روی تور، همان اپلیکه دوزی است که در نهایت طرح گلدوزی شده از روی تور جدا شده و با دوخت نامرئی، به لباس موردنظر انتقال مییابد. اپلیکهها در نوع ساده و مجلسی هستند و میتوانند کاربرد بسیار زیادی در خیاطی حرفهای داشته باشند.
سوزن دوزی
این نوع دوخت از قدیمیترین و بومیترین دوختهایی است که بیشتر اقوام ایرانی از آن برای دوخت لباسهای محلی زیبا و فاخر استفاده میکردند. برای این دوخت، یک طرح زیبا روی لباس انتقال پیدا میکند و با نخ و سوزن، دوخت آن بهصورت بخیه یا شلال انجام میگیرد.
سخن نهایی
آشنایی با انواع دوخت و یادگیری نکات مهم اجرای آن، از اصلیترین اقداماتی است که یک خیاط باید به آن اهمیت دهد. در این مقاله شما را با انواع دوخت دستی و ماشینی آشنا کردیم اما در صورتی که خواهان یادگیری تکنیکهای صحیح دوخت هستید و تمایل دارید خیاطی را بهصورت اصولی و کاربری یاد بگیرید، میتوانید از دورههای آموزشی آکادمی خیاطی شوکت استفاده کنید.
در هنگام تماس اطلاع دهید که از طرف سایت تماس گرفته اید

بدون دیدگاه